|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ http://cycommitteebyzantine.blogspot.com/
Η Κυπριακή Επιτροπή Βυζαντινών Σπουδών ιδρύθηκε
το 1961 από την Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών και εκπροσωπεί την
Κυπριακή Δημοκρατία στην Διεθνή Ένωση Βυζαντινών Σπουδών
Ἡ Κ. Ε. Β. Σ. ἔχει ὡς σκοπὸ τὴν προαγωγὴ τῶν
βυζαντινῶν σπουδῶν στὴν Κύπρο, ὑπὸ ὅλες τους τὶς ἀπόψεις καὶ
ἔχει τὴν εὐθύνη νὰ μεριμνᾶ γιὰ τὴν ὀργάνωση σχετικῶν
δραστηριοτήτων καὶ νὰ διευκολύνει τὸ ἔργο τῶν ἐρευνητῶν στὸ
ἐπιστημονικὸ αὐτὸ πεδίο. Δύναται νὰ προβαίνει σὲ κάθε ἐνέργεια
ποὺ συνδέεται, ἀμέσως ἤ ἐμμέσως, μὲ τὸ ἀντικείμενο αὺτὸ καὶ
μπορεῖ νὰ ἐνεργεῖ σὲ συνεργασία μὲ τὴν Ἑταιρεία Κυπριακῶν
Σπουδῶν.
Ὁ ἀνωτέρω σκοπὸς θὰ ἐπιδιωχθῆ:
α) διὰ τῆς κυκλοφορίας ἐνημερωτικοῦ δελτίου, ὑπὸ
τὸν τίτλο «Ἐνημερωτικὸ Δελτίο Κυπριακῆς Ἐπιτροπῆς Βυζαντινῶν
Σπουδῶν» (ΕΔΕΚΕΒΥΣ)
β) δι’ ἐπιστημονικῶν ἀνακοινώσεων, διαλέξεων,
ἡμερίδων, συμποσίων, συνεδρίων καὶ ἐκδρομῶν
γ) διὰ συνεργασιῶν πρὸς ἄλλες Ἑταιρείες,
Ἱδρύματα, Ἀρχεῖα καὶ λοιπὰ ἐπιστημονικὰ Σωματεῖα καὶ φορεῖς
ἐπιδιώκοντα παραπλήσιους σκοπούς,
δ) διὰ τῆς νομίμου συγκεντρώσεως βυζαντινῶν καὶ
ἐν γένει μεσαιωνικῶν καταλοίπων ἐντασσομένων καὶ στὴ Μεσαιωνικὴ
Συλλογὴ τοῦ Μουσείου Λαϊκῆς Τέχνης τῆς Ἑταιρείας Κυπριακῶν
Σπουδῶν
ε) διὰ τῆς λειτουργίας Βυζαντινολογικῆς
Βιβλιοθήκης ἐντασσομένης διακριτῶς στὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑταιρείας
Κυπριακῶν Σπουδῶν
στ) διὰ τῆς λειτουργίας διαδικτυακοῦ τόπου.
Μεταξὺ τῶν μελῶν ποὺ διετέλεσαν στὸ Δ. Σ. τῆς
ΚΕΒΣ ἐκπροσωπώντας την στὴ Διεθνὴ Ἕνωση Βυζαντινῶν Σπουδῶν
συμπεριλαμβάνονται οἱ Κωνσταντῖνος Σπυριδάκης, Ἀνδρέας
Στυλιανοῦ, Θεόδωρος Παπαδόπουλλος, Κώστας Κύρρης, Ἀθανάσιος
Παπαγεωργίου, Εὐάγγελος Χρυσός, Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος,
Γεώργιος Χριστοδούλου, Ἀνδρέας Μητσίδης, Ἀρχιμ. Βενέδικτος
Ἰωάννου καὶ ἄλλοι. Ἡ ΚΕΒΣ κατάφερε νὰ ἐξασφαλίσει τὴ διενέργεια
τοῦ Διεθνοῦς Βυζαντινολογικοῦ Συνεδρίου στὴν Κύπρο, τὴν
πραγματοποίηση ὅμως τοῦ ὁποίου ἀπέτρεψε ἡ Τουρκικὴ Εἱσβολὴ τοῦ
1974.
Ἡ Κ. Ε. Β. Σ. λειτουργοῦσε ἕως τοῦδε ἐνταγμένη
καὶ ὑπὸ τὴν αἰγίδα τῆς Ἑταιρείας Κυπριακῶν Σπουδῶν καὶ
ἐκπροσωποῦσε τὴν Κυπριακὴ Δημοκρατία ὡς κυρίαρχο κράτος στὴ
Διεθνὴ Ἕνωση Βυζαντινῶν Σπουδῶν ὡς ἡ μόνη νόμιμη καὶ
ἀνεγνωρισμένη ὑπὸ τῆς Διεθνοῦς Ἑνώσεως. Σύμφωνα μὲ τὸ
Καταστατικὸ τῆς Διεθνοῦς Ἐνώσεως Βυζαντινῶν Σπουδῶν(§2) μόνον
μία Ἐπιτροπὴ Βυζαντινῶν Σπουδῶν ἀναγνωρίζεται ἀνὰ κυρίαρχο
κράτος.
Μὲ ἀπόφαση τοῦ Δ. Σ. τῆς 14 /11 /2011 τῆς
Ἑταιρείας Κυπριακῶν Σπουδῶν ἡ Κ. Ε. Β. Σ. δὲν θὰ ἐντάσσεται
πλέον λειτουργικὰ στὴν Ἑταιρεία Κυπριακῶν Σπουδῶν, ἀλλὰ θὰ
ἀποτελεῖ αὐτοτελή Ἐπιτροπή ὑπὸ τὴν αἰγίδα ὅμως τῆς Ἑταιρείας
Κυπριακῶν Σπουδῶν, καὶ μὲ Σῆμα Κατατεθὲν τὰ ἀρχικὰ (Κ. Ε. Β. Σ.
) καὶ τὸ λογότυπό της.
ΕΜΒΛΗΜΑ-ΛΟΓΟΤΥΠΟ
ΤΟ ΕΜΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ
ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΓΚΛΕΙΣΤΡΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ
Στην Εγκλείστρα έζησε και ασκήτεψε ο Άγιος
Νεόφυτος, μία από τις σημαντικότερες μορφές της Εκκλησίας της
Κύπρου. Σύμφωνα με την «Τυπική Διαθήκη» που συνέταξε ο ίδιος το
1214, εγκαταστάθηκε στο μικρό λαξευτό εκκλησάκι το 1159. Κατά
την τοπική παράδοση, ο Άγιος αρχικά είχε λαξεύσει άλλη
εγκλείστρα ανατολικά της Πάφου, κοντά στο χωριό Σουσκιού. Το
λαξευτό αυτό σπήλαιο είναι γνωστό ως «Παλαιά Εγκλείστρα» και οι
τοιχογραφίες του χρονολογούνται στο 15ο ή στις αρχές του 16ου
αιώνα. Εκεί ενδέχεται να έζησε άλλος ασκητής.Ο Άγιος Νεόφυτος
μετέτρεψε τη φυσική σπηλιά σε ασκητήριο με δύο χώρους. Ο πρώτος
χώρος περιελάμβανε μία μικρή εκκλησία αφιερωμένη στον Τίμιο
Σταυρό και ο δεύτερος το κελλί του Αγίου, μέσα στο οποίο λάξευσε
και τον τάφο του. Το κελλί του επικοινωνούσε με το ιερό βήμα της
εκκλησίας. Ο Άγιος απομονώθηκε στην Εγκλείστρα μέχρι το 1170,
οπότε χειροτονήθηκε ιερέας από τον Επίσκοπο Πάφου Βασίλειο
Κίνναμο και η φήμη του εξαπλώθηκε γρήγορα στο νησί. Πολλοί
μοναχοί συγκεντρώθηκαν γύρω του και σχημάτισαν μοναστική
κοινότητα, για την οποία ο Άγιος Νεόφυτος συνέταξε την «Τυπική
Διαθήκη», ένα είδος κανονισμών για την λειτουργία του
μοναστηριού. Η επιθυμία του Αγίου για ησυχία και απομόνωση, τον
προέτρεψε να λαξεύσει άλλη Εγκλείστρα, πιο ψηλά στο βράχο, πάνω
από το παλαιό παρεκκλήσι. Δίπλα στο νέο του κελλί λάξευσε μικρό
παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο.
Από τα μοναστικά κτίσματα του πρώτου μοναστηριού
σήμερα σώζονται η μικρή εκκλησία της Εγκλείστρας με το νάρθηκα
και το σκευοφυλάκιο πάνω απ’ αυτήν, το κελλί του Αγίου με τον
τάφο του και η τράπεζα. Πιο ψηλά στον λόφο, σώζεται το νεότερο
κελλί του Αγίου και το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του
Προδρόμου.
Η Εγκλείστρα του Αγίου Νεοφύτου χωρίζεται στο άνω
και το κάτω τμήμα. Το κατώτερο τμήμα παρουσιάζει και το
μεγαλύτερο ενδιαφέρον λόγω του ότι είναι κατάγραφο. Σύμφωνα με
την κτητορική επιγραφή στο κελλί του Αγίου, ο ζωγραφικός
διάκοσμος της Παλαιάς Εγκλείστρας και του Ιερού Βήματος του ναού
του Τιμίου Σταυρού, συμπληρώθηκε από τον ζωγράφο Θεόδωρο Αψευδή
το 1183. Ο Άγιος Νεόφυτος εμφανίζεται δύο φορές στις
τοιχογραφίες. Κάπου στις αρχές του 13ου αιώνα οι τοιχογραφίες
του κυρίως ναού αντικαταστάθηκαν. Από τις τοιχογραφίες του
Θεόδωρου Αψευδή ελάχιστα δείγματα έχουν διασωθεί. Η τεχνοτροπία
του Αψευδή απαντάται την εποχή αυτή και σε άλλα μνημεία του
Βαλκανικού χώρου και προέρχεται από την Κωνσταντινούπολη.
Αντιθέτως, οι τοιχογραφίες του 13ου αιώνα, που αντικατέστησαν
τις αρχικές του Θεόδωρου Αψευδή, παρουσιάζουν μία εντελώς
διαφορετική τεχνοτροπία, που χαρακτηρίζεται από την σχεδόν
υπερβολική σχηματική απόδοση των μορφών.
Κυπριακή Επιτροπή Βυζαντινών Σπουδών
ΤΚ. 21436, 1508 Λευκωσία Χαράλαμπος Χοτζάκογλου Τηλ.: 99759021, 22432578, Τηλ/τυπο: 22343439, Ηλ. ταχυδρ.: cycommitteebyzantine@gmail.com cypriotstudies@gmail.com, chotzako@gmail.com Cyprus Committee of Cypriot Studies P.O.B. 21436, 1508 Nicosia Charalambos Chotzakoglou cycommitteebyzantine@gmail.com cypriotstudies@gmail.com, chotzako@gmail.com
|
||
|
|
