Αρχική σελίδα        

 Εταιρεία

 Μουσείο Λ.Τ.Κ.             - Οι Συλλογές                                           - Φίλοι Μουσείου

  -Ψηφιακή Συλλογή

  -Έκθεμα Μήνα

-Πωλητήριο

 Συνέδρια

 Τοποθεσία

 Ώρες Λειτουργίας

 Εκδηλώσεις

 Εκδόσεις

 Επικοινωνία 

 

 

 

   
 

 

ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΥΠΡΟΥ



ΕΚΘΕΜΑ ΜΗΝΑ

 

2012  2011  2010 2009


2010


ΕΚΘΕΜΑ ΜΗΝΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών επέλεξε να σας παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα Δεκεμβρίου 2010 μια σκάφη (βουρνίν ή σκαφίν), διαστάσεων 0.65 Χ 0.12. και με αριθμό μητρώου 1505. Η σκάφη είναι δωρεά της Ναυσικάς Μιχαηλίδου από την Λευκωσία και ανήκει στις συλλογές του μουσείου λαϊκής τέχνης από τον Μάιο του 1968.  

            Οι σκάφες κατασκευάζονταν από ξύλο σημύδας ή πεύκου με την βοήθεια του ξύστρου, με το οποίο σκάλιζαν το ξύλο μέχρις ότου του δώσουν το κατάλληλο σχήμα. Η σκάφη είχε διττή χρησιμότητα. Στην καθημερινότητα χρησιμοποιείτο για την παραγωγή του ζυμαριού με το οποίο παρήγαγαν τα ψωμιά, ενώ με την γέννηση ενός μωρού, το νεογέννητο τοποθετείτο από την μαμή (μαία) μέσα στην σκάφη. Μαζί με το νεογέννητο έβαζαν και ένα ψαλίδι, αποτρεπτικό σύμβολο στην λαϊκή παράδοση. Σε μερικές περιπτώσεις, για την αποτροπή της βοσκανίας χρησιμοποιείτο φυλακτό, το οποίο εμπεριέχει  Τίμιο ξύλο.    


ΕΚΘΕΜΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010

 

 Η Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών επέλεξε να σάς παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα Νοεμβρίου την μαθητική φούστα (ΑΜ 3182) της κας Νταϊάνας Αριστείδου, την οποία φορούσε κατά τις επίσημες εορτές του Παγκυπρίου Γυμνασίου Λευκωσίας στις επετείους της 28ης Οκτωβρίου και της 25ης Μαρτίου. Η φούστα είναι ριγωτή με κυρίαρχο χρώμα το κίτρινο, ενώ ανάμεσα στις ρίγες υπάρχουν μικρά  άνθη. Την φούστα αυτή την είχε αγοράσει ο πατέρας της από κάποιο  χωριό της Κύπρου έναντι 5 λιρών στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Η κα Αριστείδου που κατοικεί σήμερα στο Las Vegas των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, δώρισε στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης την φούστα το καλοκαίρι που μας πέρασε.

 

Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 22 432578,

cypriotstudies@gmail.com.

Επιμέλεια: Δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Πρόεδρος Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών.

Κείμενο  Μιχάλης Γεωργίου, Επιμελητής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου.


EΚΘΕΜΑ ΜΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2010

 Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών επέλεξε να σας παρουσιάσει ως έκθεμα του μηνός Οκτωβρίου ένα παλαιό δελτίο καταγραφής εκθεμάτων του Μουσείου. Στο δελτίο είναι καταχωρημένο ένα «κουζίν του θαφκιού» (ΑΜ 1580). Το εν λόγω «κουζίν» είναι κατασκευασμένο από λευκό πηλό, κυλινδρικού σχήματος με ψηλό ανοικτό λαιμό και μικρή προχοή και χρησιμοποιόταν στην τελετή ταφής νεκρού, όπου ο ιερέας ρίχνει χώμα και νερό στο νεκρό (το αγγείο κρατιέται ανάποδα), ακολούθως μετά την ταφή για απόνιψη πάνω στον τάφο των χεριών των παρευρισκομένων. Το αγγείο αγοράστηκε τον Ιούνιο του 1969 από την Χ" Ελένη Κωστή Σακκά, κάτοικο του χωριού Μαραθόβουνου στην κατεχόμενη  σήμερα Μεσαορία, έναντι της τιμής των £0.80. 

            Με την αγορά αντικειμένων, ή και την δωρεάν τους, το αντικείμενο καταχωρείται σε μητρώο, οπόταν παίρνει και τον αριθμό μητρώο του (Α.Μ.). Ακολούθως μετά, φωτογραφίζεται και αντίγραφο της φωτογραφίας του τοποθετείτε το κέντρο του δελτίου. Τα στοιχεία που αναγράφονται στο δελτίο είναι ο Αύξων Αριθμός (Αυξ. Α.) του ή Αριθμός Μητρώου (Α.Μ.), η γεωγραφική και ειδολογική του κατάταξη και ο αριθμός αρνητικού της φωτογραφίας. Στο κάτω μέρος της φωτογραφίας αναφέρεται η προέλευση του αντικειμένου και το τρόπος απόκτησής του. Τέλος, αποδίδεται μια αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου (υλικό κατασκευής, σχήμα, διαστάσεις κ.ο.κ.). 

Επιμέλεια: Δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Πρόεδρος ΔΣ Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών

Συγγραφή: Μιχάλης Γεωργίου, επιμελητής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου


ΈΚΘΕΜΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010

 Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών με αφορμή την εορτή του ευαγγελιστή Αγίου Ιωάννη την 26ην Σεπτεμβρίου  επέλεξε να σας παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα ξύλινο γραπτό λαμπαδοπήγιο για λαμπάδες (ΑΜ 1419). Το λαμπαδοπήγιο ανήκει στις συλλογές του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου από το 1969.  Το λαμπαδοπήγιο είναι στο μεγαλύτερο μέρος του ζωγραφισμένο με φυτικό διάκοσμο. Στο μέσο περίπου ο άγιος Ιωάννης, ένθρονος ενώ στην  δεξιά πλευρά του διακρίνεται ο χρυσός αετός, σύμβολο του συγκεκριμένου ευαγγελιστή. Η τεχνική ζωγραφικής της ξυλόγλυπτης λαμπάδας με το γέμισμα του χώρου του θεάματος με πολλά δευτερεύουσας σημασίας υποθέματα και περίτεχνες καλλιτεχνικές διακοσμήσεις παραπέμπει στον γνωστό Κρητικό ζωγράφο Ιωάννη Κορνάρο, ο οποίος έδρασε καλλιτεχνικά στο νησί μας στο μεταίχμιο του 18ου και 19ου αιώνα και επηρέασε την τέχνη της εποχής δημιουργώντας σχολή ζωγραφικής. Το λαμπαδοπήγιο χρησιμοποιείται κατά τις ακολουθίες π.χ. όταν θυμιά ο ιερέας, στη Μικρή και Μεγάλη Έξοδο σε λιτανεία.

 Επιμέλεια: Δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Πρόεδρος ΔΣ Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών

Συγγραφή: Μιχάλης Γεωργίου, επιμελητής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου


ΈΚΘΕΜΑ ΜΗΝΑ ΙΟΥΛΙΟΥ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

 Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών με αφορμή την μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου επέλεξε να σας παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα Αυγούστου εικόνα της Θεοτόκου λαϊκού χαρακτήρα (Α.Μ.1738). Η εικόνα μαζί με μια άλλη που απεικονίζει νεκρό τον Χριστό δωρίθηκαν στο Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου τον Δεκέμβριο του 1969 από τον κ. Αριστείδη Κουδουνάρη, ιστοριοδίφη-ερευνητή και μέλος της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών.

Η εικόνα παριστάνει την Παναγία νεκρή με τα δυο χέρια σταυρωτά στο στήθος. Όλο το σώμα της Παναγίας, εκτός από το πρόσωπο και τα χέρια, είναι διακοσμημένο με χάντρες-ψηφίδες λευκού, γαλάζιου, πράσινου και κίτρινου χρώματος, ενώ στην θέση των ποδιών της υπάρχει πλούσιος φυτικός διάκοσμος. Τέλος, το φωτοστέφανο της Θεοτόκου διακοσμείται από λευκά αστέρια και πράσινες χάντρες-ψηφίδες.

Η εικόνα της Παναγίας έγινε σε αγιογραφικό εργαστήριο των Αγίων Τόπων τον 19ον αιώνα. Τις εικόνες αυτές συνήθιζαν να τις αγοράζουν οι χατζήδες, δηλαδή οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων και να τις φέρνουν μαζί τους σαν ευλογία και ενθύμιο από τα Πανάγια Προσκυνήματα. Η συγκεκριμένη εικόνα της Παναγίας χρησιμοποιείται ως επιτάφιος κατά την παραμονή της εορτής της Κοιμήσεως (14 Αυγούστου) ή ανήμερα της εορτής (15 Αυγούστου). Εκτός από τη Γεσθημανή όπου βρίσκεται ο τάφος της Παναγίας και που τελείται πανηγυρικά μέχρι σήμερα η μεταφορά παρόμοιας εικόνας από τα Ιεροσόλυμα προς τον τάφο της Θεοτόκου, τελείται και η ακολουθία του Επιταφίου προς τιμήν της. Παλαιά εκκλησιαστική παράδοση, θέλει εκτός από τους Αγίους Τόπους να ψάλλεται ο Επιτάφιος της Θεοτόκου και για την Μονή του Κύκκου. Η συνήθεια αυτή υπάρχει και σε άλλους ναούς της Κύπρου και της Ελλάδας, μόνο που η Επιτάφιοι είναι πλέον κεντητοί και όχι ξύλινα εικονοστάσια.

 Επιμέλεια: Δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Πρόεδρος ΔΣ Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών

Συγγραφή: Μιχάλης Γεωργίου, επιμελητής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου


Έκθεμα μήνα Απριλίου

Η Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, με την ευκαιρία της εορτής του Πάσχα, επέλεξε να σας παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα Απριλίου, ένα κάδρο κεντημένο με σταυροβελονιά, το οποίο απεικονίζει την σταύρωση του Χριστού και το οποίο ανήκει στις συλλογές του Μουσείο Λαϊκής Τέχνης (Α.Μ. 2187, Διαστάσεις 0,61 Χ 0,51μ.). Το κάδρο αγοράστηκε από τον κ. Νικόλαο Έλληνα από το χωριό Πραστειό της Μεσαορίας το 1972.

            Στο κέντρο του κάδρου απεικονίζεται ο Χριστός πάνω στον Σταυρό με ιδιαίτερα τονισμένα τα μάτια του. Δεξιά και αριστερά του Εσταυρωμένου βρίσκονται δυο ανθρώπινες φιγούρες. Η ανθρώπινη φιγούρα στα αριστερά του Χριστού κρατάει στο δεξί χέρι ένα σταυρό, ενώ στα πλάγια του έχει ένα βιβλίο, ενώ από πάνω της υπάρχουν τα γράμματα αδιευκρίνιστα. Η δεύτερη ανθρώπινη φιγούρα είναι πιο μικρόσωμη από την προηγούμενη και πάνω από το κεφάλι της φέρει με κεφαλαία τα γράμματα ΓΕ+ . Εκ πρώτης όψεως δημιουργείται η εντύπωση στον θεατή του κάδρου ότι οι δυο φιγούρες είναι ο Ευαγγελιστής Ιωάννης και η Παναγία, οι οποίοι ήταν παρόντες κατά την σταύρωση του Κυρίου, εντούτοις τα κεφαλαία γράμματα πάνω από τις δυο φιγούρες δύναται να παραπέμψουν και κάπου αλλού, πιθανόν σε συγγενικά πρόσωπα του ιδιοκτήτη του κάδρου.

            Εκτός από την εικόνα της Σταύρωσης ο επισκέπτης είναι δυνατό να παρατηρήσει στις δυο πλευρές ως διακοσμητικά στοιχεία λουλούδια πράσινου χρώματος και κληματαριές κίτρινου χρώματος, ενώ πάνω από τις τρεις φιγούρες υπάρχει ακόμη κληματαριά. Κυριότερα χρώματα στο κάδρο είναι το καφέ, το μπεζ το κόκκινο και το πράσινο.

 Για περισσότερες πληροφορίες

Τηλ: 22-432578

Ε-mail: cypriotstudies@gmail.com


Έκθεμα μήνα Μαρτίου: Η τοιχογραφία του Αθανάσιου Διάκου

 

Με την ευκαιρία της επετείου της έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, η Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα Μαρτίου τοιχογραφία του 19ου αιώνα, η οποία παρουσιάζει την σύλληψη του Αθανάσιου Διάκου από δυο Οθωμανούς Τούρκους. Η τοιχογραφία φέρει χρονολογία 1892 και την επιγραφή «ΔΙΑΚΟΣ 1892». Αποτοιχίσθηκε μαζί με μια άλλη τοιχογραφία που απεικονίζει τον Παναγιώτη Κουταλιανό από τους τοίχους ενός καφενείου στο χωριό Γέρι, το οποίο επρόκειτο να κατεδαφιστεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, το καφενείο ανήκε στον Χρήστο Χατζήμιχαηλ (†1965), ο οποίος θυμόταν ότι τις τοιχογραφίες ζωγράφισε Τουρκοκύπριος Καραγκιοζοπαίχτης, τον οποίο φιλοξενούσε ο πατέρας του στο καφενείο.   Παρόμοιες τοιχογραφίες διατηρούνται και στο "Καζίνο" της Κρήτου Τέρρα στην Πάφο.

Ο ήρωας αναπαρίσταται ιδιαίτερα μεγαλόσωμος σε σύγκριση με τις δυο άλλες μορφές και πλαισιώνεται εν είδει ημικυκλικού τόξου από ένα δάφνινο στεφάνι. Ατυχές είναι το γεγονός ότι ο ζωγράφος θέλοντας, προφανώς, να τονίσει την ανδρεία του Διάκου έναντι των υπολοίπων, τονίζει σε λανθασμένο σημείο το στήθος του κάνοντας το να φαίνεται, όπως ένα γυναικείο στήθος. Στο χέρι του κρατεί ένα σπασμένο σπαθί, θέλοντας ο ζωγράφος να δείξει με αυτόν τον τρόπο, ότι ο Διάκος πολέμησε μέχρι τέλους, πριν να συλληφθεί από τους Οθωμανούς, ενώ οι δυο Οθωμανοί αναπαριστώνται πολύ μικρότεροι του με τον ένα να τον κρατεί στο αριστερό χέρι, και τον άλλο να τον σημαδεύει στον λαιμό.

Ο Αθανάσιος Διάκος (1788-1821) είναι ένας από τους πιο φημισμένους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Γεννήθηκε στην Φωκίδα το 1788 και είχε ακόμα τέσσερα αδέλφια, τον Απόστολο, τον Κωνσταντίνο, την Καλομοίρα και την Σοφία. Ο ίδιος σε ηλικία 12 χρονών εστάλη από τους γονείς του στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στην Αρτοτίνα της Φωκίδας. Εκεί χειροτονήθηκε διάκος, εξ’ ου και το επίθετο του ήρωα. Αναγκάστηκε να φύγει από το μοναστήρι, όταν δολοφόνησε έναν τοπικό Τούρκο πασά, μετά από μια προσβολή του τελευταίου προς τον Διάκο.   Kατέφυγε στα βουνά, όπου εντάχθηκε στην κλέφτικη ομάδα του Τσαμ Καλόγερου. Αργότερα, μετέβη στα Ιωάννινα, όπου στρατολογήθηκε στο στρατό του Αλή Πασά μαζί με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Εκεί παρέμειναν μαζί έως το 1816, οπόταν και έφυγαν για τη Λιβαδειά συνεχίζοντας την ζωή και τη δράση του Κλέφτη, εντασσόμενοι λίγο πριν από την έκρηξη της επανάστασης στη Φιλική Εταιρεία.

Με την έναρξη της επανάστασης, την 1η Απριλίου του 1821 απελευθερώνει τη Λιβαδειά από τους Οθωμανούς. Στέλνονται εναντίων των Ελλήνων επαναστατών πολυάριθμες στρατιωτικές δυνάμεις υπό του Ομέρ Βρυώνη Πασά και του Κιουσέ Μεχμέτ Πασά. Οι Έλληνες αποφασίζουν να τους αντιμετωπίσουν για να σταματήσουν την προέλασή τους, ανεπιτυχώς όμως. Ο Αθανάσιος Διάκος συλλαμβάνεται από τους Τούρκους, οι οποίοι τον οδηγούν στους Πασάδες. Οι τελευταίοι του πρότειναν να αλλαξοπιστήσει, αλλά αυτός αρνήθηκε απαντώντας τους «εγώ Γραικός Γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω»     Την επόμενη μέρα, 24 Απριλίου 1821, ο Αθανάσιος Διάκος εκτελέστηκε με την ποινή του ανασκοπολισμού (παλούκωμα, καίτοι η λαϊκή παράδοση αναφέρει ότι οι Τούρκοι τον σούβλισαν ζωντανό) και το πτώμα του ετάφη από Χριστιανούς αργότερα. Το 1886 η σορός του ανευρέθη και ο ήρωας ετάφη με όλες τις τιμές, αποδίδοντας του ο ελληνικός στρατός μετά θάνατο τον τίτλο του στρατηγού.

Για περισσότερες πληροφορίες:

Τηλ: 22-432578

E-mail: cypriotstudies@gmail.com

Μιχάλης Γεωργίου, Επιμελητής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης

 Επιμέλεια: Δρ. Χαράλαμπος Χοτζάκογλου, Διευθυντής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης


 

 

Έκθεμα μήνα Φεβρουαρίου: Η στεφανοθήκη και τα στέφανα του ζεύγους

Σμαράγδας και Γεωργίου Παπαχαραλάμπους

 Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης επέλεξε να σας παρουσιάσει ως έκθεμα για τον μήνα Φεβρουάριο την στεφανοθήκη και τα στέφανα του γάμου του ζεύγους Σμαράγδας και Γεωργίου Παπαχαραλάμπους (Α.Μ 2394), δωρεά της κόρης τους Μαρούλας Παπαχαραλάμπους. Η στεφανοθήκη είναι ξύλινη με σκούρο καφέ χρώμα, οκτάγωνη στο σχήμα που κλείνει με γυαλί και προστατευτικό σύρτη. Τα στέφανα του ζευγαριού αναπαριστούν κλάδους ελιάς, είναι λευκού χρώματος και καμωμένα από κερί.  Μαζί με τα στέφανα βρίσκεται και η ίδια η πρόσκληση για τον γάμο του ζευγαριού:

                                                                                ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΝ

 

Λαμβάνομεν τήν τιμήν να σας προσκαλέσωμεν ὃπως εὐαρεστεθήτε μετά της ἀξιοτίμου οἰκογενείας σας εἰς μὶαν ἐν τὴ οἰκία μας κατά την 8:30 μ.μ. ὢραν φιλικήν συγκέντρωσιν πρός ἐορτασμόν των γάμων μας.

 

Λευκωσία

3 Ιανουαρίου 1929                                                                                                           Οἰ Νεόνυμφοι

                                                                                                                                ΣΜΑΡΑΓΔΑ

                                                                                                                          ΚΑΙ ΓΕΩΡΓ. ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ

           

             Η χρήση των στεφάνων στους γάμους είναι παγανιστικό έθιμο που μεταλαμπαδεύτηκε στη χριστιανική θρησκεία και διατηρήθηκε μέχρι και τις μέρες μας με αρκετές προσμίξεις κατά την διάρκεια των αιώνων. Η χρήση τους συμβολίζει την ευχή για ειρήνη και ομόνοια στις σχέσεις του ζευγαριού. Μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα τα στέφανα του γάμου γίνονταν από κλαδιά ελιάς από τους κουμπάρους των μελλονύμφων και ευλογούνταν από τον ιερέα του χωριού ή της ενορίας.   

            Τα στέφανα του γάμου τοποθετούνταν από τους κουμπάρους του ζευγαριού, και μόνο από αυτούς, πάνω από το κρεβάτι του ζευγαριού ή μέσα στην ντουλάπα τους τυλιγμένα στο μαντήλι της νύμφης. Μαζί με αυτά έβαζαν και ένα κλάδος ελιάς ή ροδιάς. Οι νεόνυμφοι δεν μπορούσαν να τα μετακινήσουν γιατί υπήρχε η πεποίθηση ότι θα τους βρουν μεγάλες συμφορές. Η τοποθέτηση των στεφάνων σε στεφανοθήκη ανάγεται στις αρχές του 20ου αιώνα και οι στεφανοθήκες δεν είχαν οποιοδήποτε συγκεκριμένο σχήμα. Μέσα στην στεφανοθήκη, εκτός από τα στέφανα, τοποθετείτο η φωτογραφία του ζεύγους, καθώς και το προσκλητήριο του γάμου. 

 Μιχάλης Γεωργίου

Επιμελητής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης

 Για περισσότερες πληροφορίες:

Τηλ.: 22-432578

Τηλ/τυπο:22-343439

Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο: cypriotstudies@gmail.com

 


 

ΕΚΘΕΜΑ ΜΗΝΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010

Η Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών (ΕΚΣ) επέλεξε να σάς παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα Ιανουαρίου ένα επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο βημόθυρο, του τέλους του 16ου αιώνα (Α.Μ. 1068), δωρεά από την παλαιά εκκλησία της Παναγίας στην Δερύνεια της επαρχίας Αμμοχώστου (διαστάσεις 1,96 εκ. ύψος, 81 εκ. πλάτος και πάχος 3,5 εκ.). Το βημόθυρο χωρισμένο σε δυο ζώνες, απεικονίζει στην πρώτη τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου με τον Αρχάγγελο Γαβριήλ να κρατεί κλάδο φοινικιάς και την Παναγία να κάθεται σε ξύλινο σκαμνί και στο βιβλίο μπροστά της να αναγράφεται η φράση: «Ιδού η Παρθένος». Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι ο ανώνυμος ζωγράφος του βημοθύρου παρουσιάζει με λεπτομέρεια τα κτίρια πίσω από τις δύο Άγιες μορφές. Στην κάτω ζώνη του βημοθύρου σε όρθια στάση μετωπικούς, παρατηρούμε τους Τρεις Ιεράρχες (εορτάζουν στις 30 Ιανουαρίου) και τον άγιο Ηρακλείδιο (εορτάζει στις 17 Σεπτεμβρίου) ντυμένους με τα αρχιερατικά τους άμφια  και κρατώντας το ευαγγέλιο. Τα κύρια χρώματα που κυριαρχούν στο βημόθυρο είναι το κόκκινο, το λευκό, το καφέ και το χρυσό φόντο. Η τεχνοτροπία που ακολουθεί ο ζωγράφος είναι η κυπροαναγεννησιακή (ή ιταλοβυζαντινή).   

Τα βημόθυρα αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος του ξύλινου τέμπλου, το οποίο χώριζε τον κυρίως ναό από το ιερό. Τα διακοσμητικά θέματα και η τεχνοτροπία κατασκευής τους, διαφοροποιούνται από περιοχή σε περιοχή και σε βάθος χρόνου ως απότοκο των ξένων επιδράσεων, αλλά και των διάφορων τοπικών αναγκών.  Το χρυσό και έντονο χρώμα των βημοθύρων προερχόταν από την βαφή στις εσοχές του ξύλου με ζωηρή μπογιά για να τονιστεί όσο έπρεπε το ανάγλυφο των μορφών, αλλά και των φυτικών μοτίβων. Τα ξυλόγλυπτα βημόθυρα κατασκευάζονταν από επαγγελματίες ξυλογλύπτες, ειδήμονες στην εκκλησιαστική ξυλογλυπτική, γνωστοί ως ταλιαδώροι, οι οποίοι ήταν λιγοστοί και ζούσαν διάσπαρτοι σε όλο το νησί μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα, οπότε και δραστηριοποιήθηκαν σε συντεχνία και εγκαταστάθηκαν μερικοί από αυτούς στο Καϊμακλί, στα προάστια της Λευκωσίας. Γνωστοί ταλιαδώροι της εκκλησιαστικής ξυλογλυπτικής ήταν οι Αγαθοκλής Χατζησάββας (1882-1917), ο μαθητής του Αρτέμης Παπαδόπουλος κ.α.

Το βημόθυρο εκτίθεται για το κοινό στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Κύπρου στην Πλατεία Αρχιεπισκόπου Κυπριανού (εντός του περιβόλου του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Ιωάννου). Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 22 432578, www.cypriotstudies.org ,cypriotstudies@gmail.com.

Κείμενα – Επιμέλεια: Δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Πρόεδρος Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών και  Μιχάλης Γεωργίου, Επιμελητής Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου.

 Κορυφή

Επικοινωνία: Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών/Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Κύπρου, Τ.Θ. 21436, 1508, Λευκωσία, Κύπρος,                                                            Τηλέφωνο: 00 357 22432578,  Τηλυπο: 00 357 22 343439,  Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο: cypriotstudies@gmail.com