|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||||||
ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
ΕΚΘΕΜΑ ΜΗΝΑ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΥΑΛΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΥ
Πρόκειται για μια μοναδική απεικόνιση του αγίου Γεωργίου, η οποία φέρει επιβιώσεις από τη βυζαντινή και δυτική εικονογραφία του Αγίου Γεωργίου. Στην υαλογραφία ο Άγιος Γεώργιος, παρουσιάζεται αγένειος και σε νεαρή ηλικία, έφιππος σε ένα περήφανο άσπρο άλογο να σκοτώνει τον δράκοντα με ένα μακρύ δόρυ. Ο ζωγράφος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις λεπτομέρειες της δυτικότροπης ενδυμασίας, του εξοπλισμού του Αγίου Γεωργίου και του αλόγου. Εντυπωσιακός είναι και ο τρόπος που προσπαθεί να αποδώσει κίνηση στην κατά τα άλλα στατική εικόνα με το ανέμισμα της εντυπωσιακής περικεφαλαίας του αγίου, της χαίτης του αλόγου και του πορφυρού μανδύα του αγίου, ο οποίος παρουσιάζεται ως αναπετάρι να ανεμίζει. Στο βάθος της εικόνας απεικονίζεται μέσα σε ένα κουβούκλιο η βασιλοπούλα, η οποία είναι πρόθυμη να θυσιαστεί για να λάβουν οι υπήκοοι της το πολύτιμο νερό. Η παράδοση λέει ότι το θηρίο αυτό φυλούσε το νερό μιας πηγής κοντά στη Σιλήνα (Λιβύη) και το άφηνε να τρέχει μόνον όταν έβρισκε κάποιον άνθρωπο να φάει. Οι κάτοικοι της περιοχής όριζαν με κλήρο το θύμα του δράκοντα. Ο κλήρος έφερε και τη σειρά της βασιλοπούλας, την οποία έσωσε ο Άγιος Γεώργιος φονεύοντας το δράκο. Η ζωγραφική σε γυαλί ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στον Μεσαορία και κοσμούσε συνήθως το μεγάλο δίχωρο της παραδοσιακής οικίας. Οι υαλογραφίες αγοράζονταν για την προίκα των κοριτσιών από τους γονείς ή δινόταν από τους καλεσμένους ως γαμήλιο δώρο στο ζευγάρι. Στις υαλογραφίες απεικονίζονται θέματα θρησκευτικά, εθνικά, μυθολογικά πρόσωπα και λαϊκοί ήρωες, προσωπογραφίες και οικογενειακές φωτογραφίες, ζώα και πουλιά, καθώς και διάφορα διακοσμητικά θέματα. Η ζωγραφιά αποτυπωνόταν με λαδομπογιά στο πίσω μέρος του επιλεγμένου γυαλιού με τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνεται κανονικά η ζωγραφιά στο μπροστινό μέρος του γυαλιού. Οι υαλογραφίες γίνονταν από ανώνυμους λαϊκούς ζωγράφους, οι οποίοι άφηναν τα έργα τους ανυπόγραφα. Ακόμη και οι γνωστοί λαϊκοί Κύπριοι ζωγράφοι, Μιχαήλ Κκάσιαλος και Αδαμάντιος Διαμαντής, είχαν ασχοληθεί με αυτό το είδος, χωρίς να αφήνουν την υπογραφή τους στα έργα τους. Για περισσότερες πληροφορίες: Τηλ: 22-432578/ E-mail: cypriotstudies@gmail.com, www.cypriotstudies.org Κείμενο: Ελένη Χρίστου, Ταμίας Διοικητικού Συμβουλίου Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών και Μιχάλης Γεωργίου, γραμματεία Μουσείου Λαϊκής Τέχνης. Έκθεμα μήνα Μαρτίου Mε αφορμή την επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 η Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών επέλεξε να σας παρουσιάσει ως έκθεμα του μήνα Μαρτίου μια αργυρεπίχρυση παλάσκα (φυσιγγιοθήκη), η οποία ανήκει στη συλλογή του Μουσείου Αργυροχρυσοχοΐας και εκτίθεται στο Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου. Οι λεπτομέρειες γύρω από την κατασκευή και προέλευση του αντικειμένου παραμένουν άγνωστες, καθώς δεν έχει εντοπιστεί σχετική αρχειακή καταγραφή. Η χυτή, μπροστινή όψη της παλάσκας φέρει ανάγλυφη και σκαλιστή παράσταση της σύλληψης του Αθανάσιου Διάκου από τους Οθωμανούς Τούρκους μετά τη μάχη της Αλαμάνας (8 Απριλίου 1821). Στο κέντρο της απεικονιζόμενης σκηνής διακρίνεται ο Αθανάσιος Διάκος, πλαισιωμένος από τρεις Οθωμανούς στρατιώτες που τον ακινητοποιούν. Ο αργυροχόος αποδίδει με λεπτομέρεια τις πτυχώσεις στην ενδυμασία των αντρών και τα όπλα που φέρουν, ενώ η όλη σύνθεση χαρακτηρίζεται από τη φυσικότητα και την ένταση της κίνησης. Ο κάμπος της σκηνής κοσμείται με παράλληλες κυματοειδείς γραμμές, που υποδηλώνουν το ανάγλυφο του εδάφους. Ανάμεσά τους διάσπαρτα φυτικά μοτίβα αποδίδουν την αραιή βλάστηση, ενώ στην κορυφή δύο μεγαλύτεροι σε μέγεθος φυλλοφόροι και ανθοφόροι βλαστοί πλαισιώνουν δεξιά και αριστερά την κεντρική παράσταση. Ο φυτικός διάκοσμος επεκτείνεται και στην περιφέρεια της μπροστινής όψης της παλάσκας, η οποία ορίζεται από ζώνη με κινούμενο ανθικό στοιχείο. Στην πάνω πλευρά η ζώνη αυτή αντικαθίσταται από συνεχόμενους ρόδακες σε οριζόντια διάταξη. Φυτικού χαρακτήρα είναι ο διάκοσμος και των πλάγιων τοιχωμάτων της παλάσκας, τα οποία κοσμούνται από εγχάρακτο συμμετρικό, φυλλοφόρο και ανθοφόρο βλαστό, που ξεκινά σε κάθε πλευρά από την κορυφή και απολήγει στη βάση της παλάσκας. Η όλη διακόσμητική σύνθεση συμπληρώνεται στο κάλυμμα της παλάσκας από χυτό, ελικοειδές φυτικό κόσμημα με τρεις κορυφές, ενώ η πίσω όψη του αντικειμένου παραμένει ακόσμητη. Εκεί εντοπίζεται έλασμα ανάρτησης με δύο διάτρητα, σιγμοειδή στοιχεία. Πετρούλα Χατζηττοφή, Υποψήφια διδάκτορας στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου Μιχάλης Γεωργίου-Γραμματεία Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου Για περισσότερες πληροφορίες: Τηλ. 22-432578/ Τηλ/τυπο: 22-343439 E-mail: cypriotstudies@gmail.com
|
|||||||
